Korte beschrijving van het onderwijsinnovatieproject

Met dit onderwijsinnovatieproject willen we het thema onderwijsinnovatie binnen de faculteit Wetenschappen en bij uitbreiding de Associatie UGent verder in de schijnwerpers plaatsen. We geloven dat actieve communicatie m.b.t. onderwijsinnovatie cruciaal is om de dynamiek rond het thema te behouden. We proberen daarbij de belangrijkste aandeelhouders rond onderwijsinnovatie, dus zowel de docenten als de studenten, bij dit proces te betrekken. We streven daarbij steeds naar laagdrempelige participatieve acties.

Daarnaast zetten we verder in op de uitbouw van een gericht vormingsaanbod voor docenten, ter aanvulling van de bestaande docententrainingen van DOWA. Specifiek voor 2018-2019 wordt ingezet op extra ondersteuning bij de invoering van de nieuwe ELO.

De focus van dit project heeft 3 pijlers:

• Talentontwikkeling
  • Organisatie van minstens 8 Broodjes Martinnovatie in 2018
  • Uitbouw van een vormingsaanbod voor docenten (workshops)
  • Ondersteuning bij de invoering van de nieuwe elektronische leeromgeving (ELO)
• Communicatie
  • Website/nieuwsbrief
  • Voortraject oproep Onderwijsinnovatie
• Structurele ondersteuning
  • Permanente ondersteuning bij de ontwikkeling van blended leeromgevingen: opname van weblectures, ontwikkeling van leerpaden en online toetsing
  • Beheer multimedia uitleendienst

Beschrijf hoe het onderwijsinnovatieproject aansluit bij één van de 3 thema’s ‘Toetsbeleid en evaluatie’ en ‘Optimalisatie van afstemming met het werkveld (bijvoorbeeld ook via stage en masterproef)’ en ‘activerend leren’

We streven ernaar de invulling van de luiken “Talentontwikkeling” en “Communicatie” zo goed mogelijk af te stemmen op de 3 centrale thema’s. De 8 Broodjes Martinnovatie situeren zich veelal binnen het speelveld van ‘activerend leren’ (zie verder voor details). Het opleidingsaanbod voor docenten is iets meer vraaggestuurd en zal uitgewerkt worden op basis van een ruime rondvraag bij docenten.

Toon aan dat er een link of samenwerkingsverband is met een andere faculteit

De aanwezigheidslijsten van de Broodjes Martinnovatie van de voorbije jaren toont aan dat ongeveer de helft van de deelnemers komt van buiten de faculteit Wetenschappen. Deze middagseminaries bereiken dus docenten van zowat alle faculteiten van de UGent en ook van de associatiepartners Hogeschool Gent, Arteveldehogeschool en Hogeschool West-Vlaanderen. Het betreft dus, in toenemende mate, een faculteitsoverschrijdend initiatief gericht op de talentontwikkeling van onderwijzend personeel.

Doelstellingen van het project + tijdsbesteding

Talentontwikkeling

Broodjes Martinnovatie: laagdrempelige en praktijkgerichte onderwijsseminaries

Onder de noemer “Broodje Martinnovatie” organiseren we een aantal praktijkgerichte innovatielunches gericht op de continue talentontwikkeling van onderwijzend personeel m.b.t. onderwijs.

Inhoudelijk worden actuele thema’s met betrekking tot de 3 centrale thema’s gekozen. Ze zijn gericht aan lesgevers binnen de Associatie UGent en zijn praktijkgericht en laagdrempelig. We streven naar minstens 8 Martinnovatie-lunches in 2018. Het zijn vooral de promotoren van de onderwijsinnovatieprojecten, die komen getuigen over het door hen uitgevoerde OI-project. Onder het motto ‘Een blik over het muurtje’ focussen we voor 2018 specifiek op praktijken uit andere faculteiten en andere universiteiten. We willen bijvoorbeeld graag de getuigenissen van uitgaande en inkomende studenten en hun reflecties op het genoten onderwijs naar voor brengen. Er zal een greep gedaan worden uit de volgende thema’s:

• Implementatie van een alternatief onderwijsmodel in de bacheloropleidingen wiskunde en fysica aan de KU Leuven
• Demo Ans: tool ter ondersteuning van feedback en evaluatie
• Demo Hermes: online tool ter verhoging van de interactie in grote groepen
• Integratie van virtual reality in onderwijs
• Kritische reflectie op UGent onderwijs door degree-studenten
• Goede onderwijspraktijken uit het buitenland door Erasmusstudenten
• De impact van de overstap van klassiek lesmateriaal naar Open Webslides
• Verdere opvolging van de "Innoversity Challenge" projecten

Deze Broodjes Martinnovatie worden zoveel mogelijk ingericht volgens het flipped-classroom principe: deelnemers die zich inschrijven ontvangen een week voorgaand aan het evenement een inhoudelijke opdracht aansluitend bij het thema. Bedoeling is daardoor het niveau van interactie tijdens de seminaries op te krikken en in te kunnen spelen op specifieke verwachtingen van de deelnemers. Voor de promotie van de seminaries worden naast de nieuwsbrief en UGent agenda tevens de bedrijfswebsite Yammer en de icto-website gebruikt. Streefdoel is steeds minstens 30 aanwezigen.

Een overzicht van de voorbije Broodjes Martinnovatie inclusief korte inhoud is te vinden via:
http://www.ugent.be/we/nl/onderwijs/onderwijsinnovatie/broodjesmartinnovatie/overzichtbroodjesmartino.htm

Uitbouw van een workshop-aanbod voor docenten

Naast het bestaande centrale opleidingsaanbod voor docenten van DOWA worden een aantal specifieke opleidingen/workshops aangeboden die inspelen op een reële facultaire nood. Via een rondvraag bij het onderwijzend personeel zal een shortlist opgesteld worden. Deze workshops kunnen zowel pedagogisch, technisch of meer algemeen vormend zijn en worden gegeven door lesgevers van zowel binnen als buiten de UGent.
Zo zal er gepolst worden naar mogelijke interesse voor volgende specifieke workshops: inzet van virtual reality, werken met Camtasia Studio, maken van animaties, ontwikkelen van Infographics, inzet van specifieke webtools (e-books, formulieren, online interactiesystemen), presentatietools, …

Ondersteuning bij de invoering van de nieuwe elektronische leeromgeving (ELO)

De UGent zit volop in de gunningsprocedure voor een nieuwe elektronische leeromgeving (ELO). Om de overstap van Minerva naar de nieuwe ELO zo goed mogelijk te laten verlopen wil de faculteit Wetenschappen inzetten op volgende actiepunten:

• kennis verwerven over de nieuwe ELO om docenten zo goed mogelijk te kunnen ondersteunen bij de overschakeling
• actieve communicatie van DOWA rond de nieuwe ELO bij docenten van de faculteit Wetenschappen mee verder verspreiden (nieuwsbrieven/seminaries/workshops)
• de werklast inschatten voor het overzetten van alle cursusmateriaal

Communicatie

Website/Nieuwsbrief

De combinatie van website en nieuwsbrief laat toe op transparante wijze onderwijsinnovatie aan de faculteit Wetenschappen zichtbaar te maken. De webpagina’s vormen een up-to-date overzicht van de activiteiten/projecten en fungeren daarbij zowel als archief als inspiratiebron. We streven naar minimum 6 nieuwsbrieven in 2018.

Voortraject oproep Onderwijsinnovatie

Voorafgaand aan de eigenlijke oproep voor het indienen van onderwijsinnovatieprojecten worden in de loop van september/oktober een aantal brainstorms georganiseerd met de onderwijsondersteuners van alle opleidingen. Naast de lesgevers worden ook assistenten aangesproken, die instaan voor de begeleiding van werkcolleges/practica en vanuit die invalshoek voorstellen met betrekking tot onderwijsinnovatie formuleren. Soms wordt er een algemene brainstormsessie georganiseerd, waarop alle lesgevers uitgenodigd worden, ofwel worden de opleidingscommissies van de verschillende opleidingen gevraagd de oproep te agenderen op een vergadering in september/oktober. De studentenvertegenwoordigers in die commissies vertolken daarbij de stem van de student. Op deze vergaderingen geven de projectmedewerkers OI toelichting bij een aantal inhoudelijke en vormelijke thema’s m.b.t. OI. De bedoeling is sluimerende ideeën op te pikken, specifieke onderwijsproblemen op te vangen en te vertalen in kwaliteits-verbeterende OI-projecten. Indien relevant, wordt een enquête rondgestuurd om het draagvlak rond bepaalde thema’s in kaart te brengen. De aanpak is dus eerder bottom-up dan top-down en probeert zoveel mogelijk te vertrekken van concrete problemen/knelpunten/aandachtspunten die docenten ervaren.

Structurele ondersteuning

Permanente ondersteuning bij de ontwikkeling van blended leeromgevingen: opname van weblectures, ontwikkeling van leerpaden en online toetsing

Docenten van de faculteit Wetenschappen kunnen ten allen tijde beroep doen op de projectmedewerkers onderwijsinnovatie bij hun plannen rond blended learning.
Meer specifiek bedoelen we daarmee:

• ondersteuning bij de opname van weblectures met Camtasia Studio. Camtasia Studio is screencapture software die toelaat kennisclips op te nemen, te monteren en te publiceren. DICT ondersteunt het gebruik ervan door het gratis ter beschikking stellen van licentiecodes. De projectmedewerkers ondersteunen docenten bij het ganse proces: voorbereiding, opname, montage en publicatie. Docenten kunnen kiezen voor een algemene introductie of specifiek maatwerk.
• Ondersteuning bij de aanmaak van leerpaden in Curios en de leerpaden-module in Minerva

Om aan de groeiende vraag naar de opnames van weblectures en kennisclips te kunnen voldoen zal een extra draadloze microfoon aangekocht worden. Deze laat tevens toe presentaties en ‘live’ lessen of lesfragmenten te capteren. Deze USB microfoon kan o.a. gebruikt worden voor (draadloze) opnames met Camtasia Studio.

Beheer multimedia uitleendienst

Om het gebruik van onderwijsondersteunende tools door de docenten te faciliteren beschikt de faculteit over een multimedia uitleendienst. Deze uitleendienst omvat o.a. video-opname materiaal, 26 tablet PC’s, een mobiel 3D-projectiesysteem, een 3D-camera, een document camera, 200 stembakjes, een mobiel geluidsversterkingssysteem voor excursies, etc. Alle lesgevers van de faculteit kunnen dit materiaal ontlenen op aanvraag. Het aankopen, onderhouden, technisch ondersteunen, reserveren van de materialen behoort tot het takenpakket van de projectmedewerkers onderwijsinnovatie.